انعکاس د استانهای کلیله و دمنه در ادبیّات فارسی تاعصر صفوی

پایان نامه
چکیده

«کلیله و دمنه»، اثری است که پس از کتب مقدّس، بیش از سایرِ آثار مورد توجّه واقع شده و دارایِ سیرِ تاریخیِ جالب توجّهی است. این کتاب که درخشش خود در ادب جهانی را، مدیونِ ایرانیان است، در ادبیّاتِ درباری و عامیان? آن تأثیراتِ فراوانی به جا گذاشته و آثارِ بی شماری به تقلید از سبک و شیو? آن به وجود آمده است. این اثرِ «داناییِ عملی» که حاویِ آموزه های حکمی، سیاسی، اجتماعی و فردی است، در طولِ قرون دستخوش تحوّلاتِ فراوان گشته، ولی اساس آموزه های خود را که در قالب حکایتهایِ زنجیره ایِ تودرتو بیان شده، حفظ کرده است. این شیو? بیان، مورد پسند و اقتباس بزرگانِ ادب جهان قرار گرفت. و هریک موفّق ترین آثارِ خود را به این سبک، خلق کردند. اگر بخواهیم در ادب فارسی نمونه ای موفّق معرّفی کنیم، «مثنویِ معنویِ مولانا» بارزترین اثر خواهد بود. بازتاب داستانهای این اثر، در ادب فارسی نیز، بسیار گسترده بوده و انعکاس ها در دو دور? قبل از ترجم? «ابوالمعالی» و پس از آن قابلِ توجّه است. بازتاب های پیش از قرنِ ششم، یا مستقیماً تحت تأثیرِ ترجم? عربیِ «ابن مقفّع» بوده و یا این که ترجم? منظومِ «رودکی» نیز در آن دخیل بوده است. امّا پس از قرن شش، و ترجم? درخشانِ «نصرالله منشی» داستان ها به گونه ای برجسته تر درآثارِ بزرگانِ فارسی نمود پیداکرده و علاوه بر تأثیرِ مستقیمِ داستان ها، سخنانِ حکمت آمیز و برخی اصطلاحات و تعبیرها نیز، بر اساس همین ترجمه در ادبیّاتِ فارسی معمول گشته است. نتایجِ حاصل آمده، بیانگرِ این نکته است که سهمِ «شعرِ فارسی» در بازتاب داستانها، بیش از «نثر» بوده؛ زیرا اکثرِ شواهد یافت شده، مربوط به آثارِ منظوم است. انعکاس ها در آثارِ «منثور» به گونه ای متفاوت صورت گرفته؛ بدین ترتیب که نویسندگان تلاش کرده اند اثری به سبک و ساختارِ «کلیله» به وجود آورند و داستانهایی نو در قالبی نو، خلق کنند و یا به گمانِ ارزشمندتر کردنِ اثر، تحریرهایی نو از روی آن بنگارند. بررسیِ همه جانب? این آثار، روشن می سازد که آنها نه تنها از نظرِ ارزشمندی به پای «کلیله و دمنه» نمی رسند، بلکه داستانهایی که نقل کرده اند، دارای چارچوبی ضعیف تر و در نتیجه، پایانی بی ارزش است؛ که در برخی موارد با عقاید خرافیِ پس از حمل? مغول نیز آمیختگی پیدا کرده اند. کلمات کلیدی: کلیله و دمنه، فابل، ادبیّات فارسی، آثار منظوم و منثور فارسی.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کلیله و دمنه به عنوان نمونه‌ای از ادبیات جهانی: بازتاب آن در ادبیات ایران و آلمان

فابل یا آنچه در زبان فارسی حکایت حیوانات نامیده می‌شود، نمونه‌ای از انواع آثار ادبی است که در طی سده‌ها همچون جهانگردی کرة زمین را پیموده، به دفعات بازنویسی گردیده و آثار مشابهی به تقلید از آن سروده شده‌اند چه به زبان اصلی و چه دیگر زبان‌های دنیا. یک نمونه از این آثار کلیله و دمنه است، که نمونه ادبیات جهانی می‌باشد. این مجموعه حکایات، به اروپا نیز راه یافت، جایی که با استقبال بزرگی روبرو و به ز...

متن کامل

عمل‌گرایی (پراگماتیسم) در کلیله و دمنه

پراگماتیسم مکتبی فلسفی است که ضمن اینکه اصالت را به عمل می‌دهد، به امور واقع توجّه کرده، سعی می‌کند که مصلحت را در نظر بگیرد و نیز به هیچ‌ گونه مطلق‌گرایی در باب نظریّه‌ها معتقد نیست و حقیقت را امری نسبی می‌داند. عقاید و نظریّه‌ها را ابزاری برای رسیدن به هدف می‌داند که کارآیی آنها در جریان تجربه مشخّص می‌شود. از بنیان‌گذاراناین مکتب، پیرس، جیمز و دیویی را می‌توان نام برد. در این پژوهش، ابتدا پیشینه...

متن کامل

بررسی عناصر داستان در کلیله و دمنه فارسی و عربی

یکی از مهم‏ترین متون ادب فارسی که از دیرباز تاکنون توجه بسیاری از محققان و پژوهشگران را به خود جلب نموده، کتاب کلیله و دمنه است. به دلیل ترجمه این کتاب در دوره‏های مختلف مترجمان برحسب ذوق خویش و در گذر زمان دخل و تصرّف‏هایی در آن پدید آورده‏اند. یکی از مشهورترین ترجمه‏های فارسی این کتاب ترجمه ابوالمعالی نصراللّه منشی و تنها ترجمه عربی آن متعلق به ابن‏مقفّع است. تفاوت در عناصر داستان از جمله؛ شیوه‏...

متن کامل

نمود گزاره‌های عرفانی در کلیله و دمنه

چکیده: قرن پنج تا هفت در تاریخ ادب فارسی یکی از پربارترین دوران در زمینۀ نگارش آثاری با زمینه یا صبغۀ غالب عرفانی است. میانة همین دوران، یعنی قرن ششم نیز سرآغاز پیدایش نثر مزیّن و متکلّف فارسی یا همان نثر مصنوع است که با فعّالیّت نصرالله منشی و با نگارش کلیله و دمنه، صورت رسمی به خود گرفت. نکته‌ای که ذهن خواننده را به خود معطوف می­سازد این است که با توجّه به رواج روحیة عرفان­گرایی در این دوره و با ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023